Mẹ thiên nhiên ban tặng cho Ninh Bình hệ thống hang động vô cùng lung linh, trong đó có động Thiên Hà kỳ bí với muôn vàn nhũ đá kỳ ảo. Nơi đây, được ví như “dải ngân hà trong lòng núi”.
Được phát hiện vào năm 2007, khu du lịch sinh thái động Thiên Hà gồm động Thiên Thanh và động Thiên Hà nằm ẩn mình trong dải núi Tướng, thuộc xã Sơn Hà, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. Ở thế kỷ X, dãy núi này đóng vai trò như một vọng gác tiền tiêu bảo vệ phía Tây Nam của kinh thành Hoa Lư thời vua Đinh Tiên Hoàng và vua Lê Đại Hành, gắn liền với những địa danh mang đậm dấu ấn lịch sử, văn hoá như: Bến thuyền Nhà Lê, Núi Phật Đầu Sơn, Thửa Ruộng Đấu Lính…
Động Thiên Thanh là một động khô, không lớn lắm, chiều dài chỉ hơn 50m nhưng vẻ đẹp trong động phải khiến người ta trầm trồ thích thú và ví von như “lâu đài đá”. Vị trí và bề mặt của các lớp măng đá, thạch nhũ đã góp phần tạo nên chiều sâu và sự phong phú của động. Những khối nhũ đá với hình dạng khác nhau, trắng muốt như tuyết, lấp lánh, mờ ảo, xếp tầng tầng lớp lớp từ phía trên vòm hang xuống đến tận chân động, tạo thành những bức rèm che óng ánh đầy quyến rũ.
Cách động Thiên Thanh vài trăm mét là động Thiên Hà dài 700m bao gồm động khô dài 200m và động nước dài 500m. Hành trình khám phá động bắt đầu với phần động khô có nền rộng khoảng 40m, chiều dài 200m. Khi bước chân vào cửa động, du khách sẽ không khỏi choáng ngợp trước vẻ đẹp lung linh, huyền ảo của hệ thống thạch nhũ được kiến tạo vô cùng độc đáo, có giá trị lớn về địa chất và địa mạo. Đi sâu vào trong, không gian càng được mở rộng và tráng lệ với những nhũ đá muôn hình vạn trạng gợi trí tưởng tượng phong phú của từng người. Không những vậy, không khí mát lạnh trong lòng hang còn xua tan cảm giác ngột ngạt, oi bức bên ngoài.
Ở động khô còn có cửa thông lên sườn núi phía nam, được gọi là Giếng trời. Đây là nơi động Thiên Hà giao thoa với thế giới bên ngoài. Mặt trời từ đỉnh núi đổ những tia nắng xuống sàn động tựa ánh hào quang, khiến không gian rộng mở và thoáng gió. Theo quan niệm của người phương Đông thì đây là sự giao hòa giữa trời và đất làm cho vạn vật của vũ trụ sinh sôi, nãy nở. Vào những ngày nắng vàng, ánh sáng ấy phản chiếu vào các khối nhũ đá, tỏa ra những màu sắc rất huyền ảo.
Khu Giếng trời này còn lưu lại nhiều dấu tích của người Việt cổ, sống cách đây khoảng 7.500 – 10.000 năm. Tại đây, các nhà khoa học tìm thấy vết tích của nhuyễn thể, công cụ ghè đẽo, mảnh tước của nhóm mắc ma, xương động vật trên cạn… Người Tiền sử ở đây đã sống và khai thác trọn vẹn trong môi trường biển tiến. Tầng văn hóa được bảo tồn gần như nguyên vẹn trong động Thiên Hà cho thấy một bức tranh sinh động về cuộc sống của người Việt cổ với sự thích ứng và sáng tạo của cư dân văn hoá trước và sau biển tiến qua thời kỳ biển thoái trong thời đại Đá mới.
Đi hết phần động khô, du khách sẽ xuống thuyền để khám phá phần động nước. Dòng sông ngầm dài 500m được ví như dải ngân hà uốn lượn, hun hút như vô tận với tầng tầng lớp lớp những khối thạch nhũ trắng tinh khiết tựa đá cẩm thạch. Càng đi sâu vào bên trong, du khách càng bị hấp dẫn bởi vẻ đẹp của hàng ngàn kiệt tác đá do bàn tay tạo hoá tỷ mỉ chạm khắc và sắp đặt, với những truyền thuyết về Đảo Hoa Tiên, Bầu Sữa Mẹ, Cá Hóa Long…
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Anh, động Thiên Hà là một quần thể hang động sống. Bởi sự phát triển của các lớp địa chất nơi đây vẫn đang tiếp diễn một cách mạnh mẽ. Thể hiện rõ nhất là sự phát triển của các măng đá trong động vẫn được các giọt nước liên tục bào mòn tạo thành những nhũ đá kỳ vĩ và huyền diệu. Đặc biệt, hang hầu như còn giữ nguyên vẹn vẻ hoang sơ với hàng vạn con dơi sinh sống.
Khu du lịch sinh thái động Thiên Hà – tuyệt tác được thiên nhiên ưu ái ban tặng, nơi in dấu vẻ đẹp hoàn mỹ của tạo hóa. Đây chắc chắn sẽ là chuyến hành trình khó quên trong lòng những ai yêu thích khám phá hang động khi về với Ninh Bình.
Nguồn: Lê Hằng
